اجرای روش تاپ دان Top&Down ، به همراه نکات
کلیات روش های گودبرداری و پایدارسازی
تاریخچه روش تاپ دان :
مفهوم روش ساخت تاپ دان اولین بار در ژاپن (سال ۱۹۳۵) برای کوتاه کردن برنامه های زمانی ساختمانی به کار رفت.
در دهه ۱۹۵۰ یک کمپانی ایتالیایی در میلان با ترکیب دیوار دیافراگمی و روش تاپ – دان در یک گودبرداری با تراز آب زیر زمینی سطحی، روش تاپ – دان را توسعه داد.
پس از آن این روش در سراسر جهان و به ویژه در آسیا به کار رفت و کم کم در حال کسب مقبولیت در صنعت می باشد.
در آیین نامه BS:8002 نیز از روش تاپ – دان برای احداث زیر زمین های عمیق نام برده شده است.
اصول روش ساخت تاپ دان :
اصول روش ساخت تاپ – دان بر این قرار دارد که رد ابتدا المانهای باربر قائمی نصب می گردند و سیستم سازه نگهبان از تراز طبیعی سطح زمین با استفاده از شمعها و دیوارهای جائل پیش از انجام هر گونه خاکبرداری ، ساخته می شود. سپس یک پوشش درجا ریخته شده (طبقه همکف معلق آینده ) با پوشاندن مساحتی که باید حفاری گردد، ساخته می شود.
- این کار با دنبال کردن زیر پوشش درجا ریخته شده تا عمق مورد نیاز انجام می پذیرد این در حالی است که به طور همزمان ساخت روی سازه نیز می تواند پیش رود.
گام هایی که برای اجرای سازه به روش تاپ – دان به کار می رود:
گام ۱ : شمع های درجا که به عنوان ستونهای زیرزمین و سیستم نگهبان پیرامونی هستند از زیر تراز ستونها و دیوارهای همکف ، ریخته می شوند.
گام ۲ : دال طبقه همکف در بالای شمع ها و دیوارهای پیرامونی ریخته می شود.
گام ۳ : ساخت سازه بالای تراز زمین می تواند آغاز گردد.
گام ۴ : پس از اینکه دال بتنی به مقاومت مشخصی رسید، خاکبرداری زیر دال طبقه همکف ادامه پیدا می کند.
انواع روش گودبرداری :
روشهای گودبرداری شامل (گودبرداری بدون پایدارسازی – گودبرداری ضمن پایدارسازی – گودبرداری پس از پایدارسازی
- روشهای پایدارسازی شامل
- روش برم بندی و شیب پایدار
- روش میخکوبی (Nailing)
- روش انکراژ و دوخت به پشت Back Tie – Anchoring
- روش مهار متقابل و خرپاTruss – Strut
- روش شمع نگهبان و سپر کوبی Piling Sheet – pile Soldier
- روش دیوار دیافراگمی Wall Diaphragm
- روشهای تلفیقی و روش ترکیبی (تاپ دان) Top&Down Construction
مسائل حقوقی مربوط به گودبرداری در محیطهای شهری که باید در نظر گرفت
ماده ۳۸ قانون مدنی: مالکیت زمین مستلزم مالکیت فضای محاذی آن است تا هرکجا بالا رود و همچنین است نسبت به زیر زمین بالجمله مالک حق همه گونه تصرف در هوا و فراز گرفتن دارد مگر آنچه قانون استثناء کرده باشد .
ماده ۳۰۸ قانون مدنی: تصرف بدون اجازه ملک غیر، ذیل عنوان غصب قرار می گیرد.
ماده ۳۲۰ قانون مدنی: غاصب نسبت به منافع مال مغصوب در زمان تصرف خود و ما بعد خود ضامن است.
مبحث ۱۲ مقررات ملی ساختمان: در استفاده از روشهای پایدارسازی دیواره های گودبرداری از قبیل میخکوبی و میل مهار ورود به محدوده مالکیت املاک مجاور و همچنین معابر عمومی ممنوع می باشد مگر با موافقت ذینفع و مرجع رسمی ساختمان.
دستورالعمل اجرائی گودبرداری ها: صاحب کار در صورت پیشنهاد و در خواست کتبی طراح موظف است برای انجام روش هایی از پایدارسازی گود که مستلزم خارج شدن از محدوده مالکیت می شود، نسبت به مطلع کردن تمامی همجواری های ذی نفع اقدام کند.
معرفی روش تاپ دان Top & Down CONSTRUCTION و کاربردهای آن
نام های شناخته شده:
- روش اجرای بالا و پایین Top&Down
- روش اجرای هم زمان زیرسازه و روسازه
Construction Method (3 Top-Down Construction Method
خصوصیات این روش:
۱ -حائل سازی قبل از گودبرداری (تکمیل حائل دائمی حین گودبرداری)
۲ -استفاده از سازه اصلی به عنوان حائل دائمی
۳-امکان اجرای هم زمان روسازه و زیرسازه
۴- عدم نیاز به پایدارسازی موقت
۵- محدوده کاربرد تا عمق ۴۰ ~ ۴۵ متر
۶- قابلیت طراحی و اجرا برای اسکلت فولادی و بتنی(کامپوزیت)
کاربردهای روش تاپ دان :
- اجرای زیرگذرها
- پارکینگهای طبقاتی زیرزمینی
- ایستگاه های مترو
- سازه های ساختمانی دارای چند طبقه زیرزمین
ویژگیهای سیستم تاپ – دان:
- عدم تعرض به املاک مجاور
- امکان اجرا در زمینهای محدود و وسیع
- عدم ایجاد آلودگی های زیست محیطی
- عدم نیاز به اخذ رضایت همسایگان و کاهش مشکلات حقوقی
- جابجائی های کم و عدم ایجاد خسارت به زیرساختها و املاک مجاور
- افزایش راندمان عملیات اجرایی به دلیل عدم نیاز به پایدارسازی موقت
- کاهش زمان اجرا در صورت اجرای همزمان زیرسازه و روسازه
- بهینه سازی فونداسیون و عملکرد Foundation Box
روشهای شناخته شده برای Top-Down :
سیستم سازه ای ستونها و حائل دائمی
- استفاده از دیوار دیافراگمی پیرامونی با ستونهای فولادی یا کامپوزیتی میانی
- استفاده از شمعهای نگهبان پیرامونی با ستونهای فولادی یا کامپوزیتی میانی
- استفاده از ستونهای فولادی و دیوار حائل بتنی آرمه پیرامونی
- استفاده از ستونهای فولادی و دیوار حائل کامپوزیتی پیرامونی
- استفاده از ستونهای کامپوزیتی و دیوار حائل بتن آرمه پیرامونی
- استفاده از ستونهای کامپوزیتی و دیوار حال کامپوزیتی پیرامونی
سیستم سازه ای سقفها
- سقف تیر و تاوه بتن آرمه – کامپوزیت
- سقف عرشه فولادی
- سقف دال بتنی تخت یا وافل یا هولوکور (توصیه نمیشود!)
سیستم سازه ای فونداسیون
- (Piled Strip Foundation) شمع و پی نواری
- (Piled Raft Foundation) شمع و پی راد
امکان سنجی پروژه برای پیاده سازی روش TOP&DOWN
- وجود گود نور در هر یک از اضلاع در پلان معماری
- وجود بازشوهای بزرگ در سقفها و ایجاد اختلال در دیافراگم سقفها
- بررسی چیدمان ستونهای پیرامونی و فاصله بین ستونها
- بررسی فاصله بین ستونهای میانی و قدرت مانور ماشین آلات
- وجود انفکاک و جدایش در بخش زیرسازه به دلیل تامین درز انبساط
- شیب خیلی تند زمین در سایت و اختلاف تراز زیاد(در حد چند طبقه
- وجود قطعات سنگی بسیار بزرگ نیازمند انفجار
- وجود حفرات و قنوات زیرزمین و تمهیدات آن
- وجود سفره آب زیرزمین و تمهیدات آن
- وجود لایه بسیار ریزشی و فاقد چسبندگی – ماسه ای -SW-SP
- وجود لایه بسیار سخت و غیر قابل حفاری مانند لایه سنگی و …
- بررسی دسترسیها، موقعیت بازشوهای موقت سقف، تاورکرین و …
گام بندی مراحل اجرایی و تعیین تقدم و تاخر عملیات و ملاحظات سازهای و ژئوتکنیکی
- ارزیابی توانائی پیمانکار به لحاظ امکانات و تجهیزات
- تصمیم گیری در خصوص سیستم سازه اصلی و سازه های کمکی
- تصمیم گیری در خصوص سیستم سازه سقف طبقات
- تصمیم گیری بر اساس توانائی پیمانکار در اجرای همزمان روسازه و زیرسازه، به ازای هر طبقه زیرسازه چند طبقه روسازه؟
- انتخاب روش حفاری شمعها ، دستی – ماشینی
- انتخاب روش حفاری و خاک برداری و ماشین آلات و ابزار و تجهیزات
- تعیین روش انتقال مصالح به زیرزمینها – قطعات سازه، بتن و … –
- تعیین تقدم و تاخر عملیات حفاری شمعها – بر اساس فاصله شمعها-
- تعیین ترتیب و توالی عملیات اجرایی
- ابزار دقیق و مانیتورینگ
- ملاحظات اجرایی شامل هوادهی زیر سقفها و تامین روشنایی و…
برگرفته از فایلها و ارائه های آقای مقدس پور و خانم مهتاب علی تالش
